Index
http://www.nrc.nl/nieuws/2014/02/04/het-eind-van-het-universum-uitgelegd-wordt-het-een-big-rip-crunch-of-freeze/
Einde van het universum uitgelegd - wordt het de Big Rip, Crunch of Freeze?
door Anouk Eigenraam
Terwijl de wetenschap het grotendeels eens is over het ontstaan van het universum, is er minder zekerheid over het einde. Of er ooit, een eind aan komt, lijkt een logische vraag. De beantwoording is lastiger. Komen we met een totale ineenstorting aan ons end, een grote scheuring of gaan we als een nachtkaars uit?
Dat het heelal uitdijt, is al zo’n honderd jaar bekend. Sinds 1998 weten we dankzij de Nobelprijswinnaars Perlmutter, Schmidt en Riess ook dat dit steeds sneller gebeurt. Maar of er een eind aan komt, wanneer en hoe, daarover tasten we nog redelijk in het duister. Wordt het een explosie of een implosie? Er zijn verschillende theorieën over, schreef NRC-wetenschapsredacteur Margriet van der Heijden eind vorig jaar in een artikel:
1. De Big Rip.
In dit scenario dijt de ruimte tussen en binnen sterrenstelsels zo snel uit dat de zwaartekracht de boel niet langer bij elkaar kan houden. Sterrenstelsels, planeten en sterren worden uit elkaar getrokken. Uiteindelijk zal de ruimte sneller uitdijen dan de lichtsnelheid waardoor atomen geen enkele verbinding meer met elkaar kunnen maken en als loze deeltjes in de ruimte blijven zweven.
2. De Big Freeze
Dit scenario komt erop neer dat alle materie in het heelal desintegreert en uiteenvalt. Hierdoor zullen gaswolken en zonnen uitdoven, zwarte gaten degenereren. Tot er uiteindelijk alleen een soort wolk van fotonen overblijft en alle activiteit in het universum stopt.
3. De Big Crunch
Volgens dit omgekeerde scenario van de Big Rip stopt het universum met uitdijen en wordt het proces omgedraaid: het universum beweegt juist naar elkaar toe. Sterrenstelsels zullen naar elkaar bewegen waardoor de kosmos kleiner, maar ook warmer wordt. Uiteindelijk slurpen zwarte gaten in dit scenario het heelal helemaal op.
Wat het uiteindelijk ook wordt, het einde klinkt hoe dan ook weinig aantrekkelijk. Dan kan je er maar beter op voorbereid zijn. Dit filmpje legt de verschillende scenario’s die er bestaan op begrijpelijke wijze uit:
Einde van het universum uitgelegd - wordt het de Big Rip, Crunch of Freeze?
door Anouk Eigenraam
Terwijl de wetenschap het grotendeels eens is over het ontstaan van het universum, is er minder zekerheid over het einde. Of er ooit, een eind aan komt, lijkt een logische vraag. De beantwoording is lastiger. Komen we met een totale ineenstorting aan ons end, een grote scheuring of gaan we als een nachtkaars uit?
Dat het heelal uitdijt, is al zo’n honderd jaar bekend. Sinds 1998 weten we dankzij de Nobelprijswinnaars Perlmutter, Schmidt en Riess ook dat dit steeds sneller gebeurt. Maar of er een eind aan komt, wanneer en hoe, daarover tasten we nog redelijk in het duister. Wordt het een explosie of een implosie? Er zijn verschillende theorieën over, schreef NRC-wetenschapsredacteur Margriet van der Heijden eind vorig jaar in een artikel:
Zal het uitdijen omkeren, de kosmos weer krimpen, sneller en sneller, tot hij eindigt in een Big Crunch – een eindkrak? Of zullen sterrenstelsels en sterren steeds verder uiteenvlieden, één voor één doven, totdat het donker en stil wordt in de kosmos tijdens een Big Freeze? Of treedt een Big Rip op waarbij alle materie, ook atomen, uiteengetrokken wordt?
Geen van de scenario’s klinkt aanlokkelijk
De scenario’s komen heel kort gezegd op het volgende neer:1. De Big Rip.
In dit scenario dijt de ruimte tussen en binnen sterrenstelsels zo snel uit dat de zwaartekracht de boel niet langer bij elkaar kan houden. Sterrenstelsels, planeten en sterren worden uit elkaar getrokken. Uiteindelijk zal de ruimte sneller uitdijen dan de lichtsnelheid waardoor atomen geen enkele verbinding meer met elkaar kunnen maken en als loze deeltjes in de ruimte blijven zweven.
2. De Big Freeze
Dit scenario komt erop neer dat alle materie in het heelal desintegreert en uiteenvalt. Hierdoor zullen gaswolken en zonnen uitdoven, zwarte gaten degenereren. Tot er uiteindelijk alleen een soort wolk van fotonen overblijft en alle activiteit in het universum stopt.
3. De Big Crunch
Volgens dit omgekeerde scenario van de Big Rip stopt het universum met uitdijen en wordt het proces omgedraaid: het universum beweegt juist naar elkaar toe. Sterrenstelsels zullen naar elkaar bewegen waardoor de kosmos kleiner, maar ook warmer wordt. Uiteindelijk slurpen zwarte gaten in dit scenario het heelal helemaal op.
Wat het uiteindelijk ook wordt, het einde klinkt hoe dan ook weinig aantrekkelijk. Dan kan je er maar beter op voorbereid zijn. Dit filmpje legt de verschillende scenario’s die er bestaan op begrijpelijke wijze uit:
