Index
‘Een man met een overtuiging is moeilijk op andere gedachten te brengen,’ zo begon Leon Festinger zijn verslag When Prophecy Fails, dat in 1956 verscheen. Het wordt nog altijd als een van de belangrijkste werken in de sociale psychologie beschouwd. ‘Vertel de man dat je het niet met hem eens bent en hij draait zich om,’ schreef de jonge psycholoog. ‘Confronteer hem met de feiten en cijfers en hij stelt vraagtekens bij je bronnen. Appelleer aan de logica en hij begrijpt niet waar je het over hebt.
Het is makkelijk om te grinniken om het verhaal van mevrouw Martin. Maar wat Festinger hier beschrijft, daar lijden we allemaal aan. ‘Cognitieve dissonantie,’ noemde hij het. Als de werkelijkheid botst met onze diepste overtuigingen, dan morrelen we liever aan de werkelijkheid dan aan ons wereldbeeld. Sterker nog, dan klampen we ons nóg steviger vast aan de overtuigingen die we al hadden.1
Let wel: het gaat hier niet om praktische ideeën (hoe krijg ik een vlek uit mijn broek? wat is de beste manier om een komkommer te snijden?). In zulke gevallen willen we best de mening van een ander overnemen. We worden pas halsstarrig als het om onze politieke, ideologische of religieuze overtuigingen gaat. Denk aan onze opvattingen over het straffen van misdadigers, seks voor het huwelijk, de opwarming van de aarde enzovoorts. Dit zijn ideeën die mensen niet zomaar kunnen opgeven. Ze hebben er meestal te veel in geïnvesteerd. Er afscheid van nemen kan hun identiteit en positie in een sociale groep aonderzoeken die bevestigen wat ze al geloven. En reken maar dat het internet het nóg makkelijker maakt je eigen mening te consumeren: dat extra stukje bewijs is altijd slechts een muisklik verwijderd.
Slimme mensen gebruiken hun verstand niet om het juiste antwoord te krijgen, concludeert de Amerikaanse journalist Ezra Klein, ze gebruiken hun verstand om het antwoord te krijgen waarvan ze wíllen dat het juist is.ls kerk, vereniging of familie aantasten. Als het om dergelijke ideeën gaat, staat er veel meer op het spel dan de ideeën alleen.
Eén ding is het in ieder geval niet: domheid. Onderzoekers van de Universiteit van Yale hebben laten zien dat juist hoogopgeleide mensen zich het sterkst vastklampen aan hun overtuigingen.2 Een opleiding helpt je om je mening beter te verdedigen. Slimme mensen zijn uiterst bedreven in het vinden van argumenten, experts en onderzoeken die bevestigen wat ze al geloven. En reken maar dat het internet het nóg makkelijker maakt je eigen mening te consumeren: dat extra stukje bewijs is altijd slechts een muisklik verwijderd.
Slimme mensen gebruiken hun verstand niet om het juiste antwoord te krijgen, concludeert de Amerikaanse journalist Ezra Klein, ze gebruiken hun verstand om het antwoord te krijgen waarvan ze wíllen dat het juist is.
groet,
Het is makkelijk om te grinniken om het verhaal van mevrouw Martin. Maar wat Festinger hier beschrijft, daar lijden we allemaal aan. ‘Cognitieve dissonantie,’ noemde hij het. Als de werkelijkheid botst met onze diepste overtuigingen, dan morrelen we liever aan de werkelijkheid dan aan ons wereldbeeld. Sterker nog, dan klampen we ons nóg steviger vast aan de overtuigingen die we al hadden.1
Let wel: het gaat hier niet om praktische ideeën (hoe krijg ik een vlek uit mijn broek? wat is de beste manier om een komkommer te snijden?). In zulke gevallen willen we best de mening van een ander overnemen. We worden pas halsstarrig als het om onze politieke, ideologische of religieuze overtuigingen gaat. Denk aan onze opvattingen over het straffen van misdadigers, seks voor het huwelijk, de opwarming van de aarde enzovoorts. Dit zijn ideeën die mensen niet zomaar kunnen opgeven. Ze hebben er meestal te veel in geïnvesteerd. Er afscheid van nemen kan hun identiteit en positie in een sociale groep aonderzoeken die bevestigen wat ze al geloven. En reken maar dat het internet het nóg makkelijker maakt je eigen mening te consumeren: dat extra stukje bewijs is altijd slechts een muisklik verwijderd.
Slimme mensen gebruiken hun verstand niet om het juiste antwoord te krijgen, concludeert de Amerikaanse journalist Ezra Klein, ze gebruiken hun verstand om het antwoord te krijgen waarvan ze wíllen dat het juist is.ls kerk, vereniging of familie aantasten. Als het om dergelijke ideeën gaat, staat er veel meer op het spel dan de ideeën alleen.
Eén ding is het in ieder geval niet: domheid. Onderzoekers van de Universiteit van Yale hebben laten zien dat juist hoogopgeleide mensen zich het sterkst vastklampen aan hun overtuigingen.2 Een opleiding helpt je om je mening beter te verdedigen. Slimme mensen zijn uiterst bedreven in het vinden van argumenten, experts en onderzoeken die bevestigen wat ze al geloven. En reken maar dat het internet het nóg makkelijker maakt je eigen mening te consumeren: dat extra stukje bewijs is altijd slechts een muisklik verwijderd.
Slimme mensen gebruiken hun verstand niet om het juiste antwoord te krijgen, concludeert de Amerikaanse journalist Ezra Klein, ze gebruiken hun verstand om het antwoord te krijgen waarvan ze wíllen dat het juist is.
groet,
